Το εντερικό μικροβίωμα, η φυσιολογία του και η σημασία του ορθομοριακού νερού

Εντερικό μικροβίωμα είναι η ονομασία που δίνεται σήμερα για το σύνολο του μικροβιακού πληθυσμού που ζει στο έντερο μας. Το εντερικό μικροβίωμα του ανθρώπου, περιέχει δεκάδες τρισεκατομμύρια μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 1.000 διαφορετικών ειδών γνωστών βακτηρίων με περισσότερα από 3 εκατομμύρια γονίδια (150 φορές περισσότερο από τα ανθρώπινα γονίδια). Το εντερικό μικροβίωμα ζυγίζει συνολικά μέχρι περίπου 2 κιλά. Το ένα τρίτο του εντερικού μικροβιώματος είναι κοινό για τους περισσότερους ανθρώπους, ενώ τα δύο τρίτα είναι συγκεκριμένo για τον κάθε έναν από εμάς. Με άλλα λόγια, η μικροχλωρίδα ή μικροβίωμα του εντέρου αποτελεί μια προσωπική ταυτότητα, ένα ιδιαίτερο ατομικό αποτύπωμα, που θα έλεγε κανείς πως είναι μοναδικό, όπως και ο καθε ένας από εμάς είναι μοναδικός.

Όπως δηλώνει και η ίδια του η ονομασία, το εντερικό μικροβίωμα κατοικοεδρεύει στο έντερο, μία από τις καίριες περιοχές στον οργανισμό, που έρχεται σε άμεση επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον που ζούμε! Παρόλο που καθένας από εμάς έχει ένα μοναδικό μικροβίωμα, εκείνο ικανοποιεί πάντα τις ίδιες φυσιολογικές λειτουργίες, έχοντας άμεση σχέση με την γενική εικόνα της υγεία μας.

Μερικές από τις λειτουργίες του είναι:

• Βοηθά τον οργανισμό να αφομοιώσει ορισμένες τροφές που το στομάχι και το λεπτό έντερο δεν μπορούν να χωνέψουν.
• Βοηθά στην παραγωγή ορισμένων βιταμινών (Β και Κ).
• Μας βοηθά στην καταπολέμηση των επιθέσεων από άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς, διατηρώντας την απρόσκοπτη λειτουργία του εντερικού βλεννογόνου, δημιουργώντας κάτι σαν πρώτη προκεχωρημένη γραμμή άμυνας.
• Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση και λειτουργία πολλών παραμέτρων του ανοσοποιητικού συστήματος.
• Ένα υγιές και ισορροπημένο εντερικό μικροβίωμα αποτελεί το κλειδί για την εξασφάλιση της σωστής λειτουργίας του πεπτικού μας συστήματος.
• Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψιν τον πολύ καίριο ρόλο που έχει το εντερικό μικροβίωμα στη απρόσκοπτη λειτουργία του οργανισμού και τις διαφορετικές λειτουργίες που επιτελεί, τόσο οι Μοριακοι, όσο και οι Εξελικτικοί Βιολόγοι το θεωρούν σήμερα ως ένα ιδιαίτερα ξεχωριστό “όργανο” του ανθρώπινου οργανισμού. Ωστόσο, πρόκειται για ένα “επίκτητο” όργανο, καθώς τα μωρά γεννιούνται στείρα, χωρις δηλαδή αυτο. Ο αποικισμός του εντέρου αρχίζει αμέσως μετά τη γέννηση και εξελίσσεται καθώς η ηλικία προχωρά.

Το πεπτικό σύστημα ενός νεογέννητου ενώ είναι στείρο μέσα στη μήτρα, αποικίζεται με ταχείς ρυθμούς από μικροοργανισμούς προερχόμενους κυρίως από τη μητέρα (κόλπος, κόπρανα, δέρμα, μαστός), το περιβάλλον στο οποίο λαμβάνει χώρα η γέννηση (μαιευτήριο, νοσοκομείο, σπίτι), τον αέρα, κ.α. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες μετά τη γέννηση, η σύνθεση της εντερικής χλωρίδας εξαρτάται άμεσα από το πως τρέφεται το μωρό: για παράδειγμα, το εντερικό μικροβίωμα εκείνων που θηλάζουν, κυριαρχείται κατά κύριο λόγο από Bifidobacteria, σε σύγκριση με τα βρέφη που τρέφονται με βρεφικό γάλα από το φαρμακείο. Γενικά, πιστεύεται πως στην ηλικία των 3 ετών το εντερικό μικροβίωμα σταθεροποιείται και ουσιαστικά ολοκληρώνεται, συνεχίζοντας όμως την εξέλιξη του με βραδύτερους ρυθμούς, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.

Η σύνθεση του μικροβιώματος, όπως τονίστηκε, εξελίσσεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, από τη γέννηση έως τα βαθειά γεράματα και είναι το άμεσο αποτέλεσμα των διαφορετικών για τον καθέναν από εμάς περιβαλλοντικών επιδράσεων και ισορροπιών. Η ισορροπία του εντερικού μικροβιώματος επηρεάζεται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας γήρανσης και κατά συνέπεια οι ηλικιωμένοι έχουν ουσιαστικά διαφορετικά δομημένο μικροβίωμα σε σχέση με τους νεότερους ενήλικες. Ενώ η γενική σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος είναι παρόμοια στους περισσότερους υγιείς ανθρώπους, η σύνθεση των ειδών είναι ιδιαίτερα εξατομικευμένη και καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το περιβάλλον και τη διατροφή.

Η σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος μπορεί να μεταβάλλεται και να προσαρμόζεται σύμφωνα με τα προσλαμβανόμενα διατροφικά συστατικά, είτε προσωρινά είτε μόνιμα.

Οι Ιάπωνες για παράδειγμα, μπορεί να πέψουν ορισμένα φύκια που αποτελούν μέρος της καθημερινής τους διατροφής, χάρη σε ορισμένα ειδικά ένζυμα που έχει αποκτήσει το μικροβίωμά τους από θαλάσσια βακτήρια. Παρά το ότι το εντερικό μικροβίωμα μπορεί να προσαρμοστεί σε διάφορες περιβαλλοντικές αλλαγές, ή συνήθειες στη διατροφή, σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί διαταραχή της ισορροπίας του. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται “δυσβίωση”. Η δυσβίωση έχει συνδεθεί με διάφορα προβλήματα υγείας, όπως λειτουργικές διαταραχές του εντέρου, φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, αλλεργίες, παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη και πολλά άλλα.

Πολλές μελέτες έχουν δείξει τις ευεργετικές επιδράσεις των πρεβιοτικών και των προβιοτικών στην εντερική μας μικροχλωρίδα. Τα πρεβιοτικά, λειτουργώντας ως «τροφή» για ορισμένα μικρόβια του εντέρου, συμβάλουν στην καλύτερη λειτουργία του μικροβιώματος. Τα προβιοτικά που υπάρχουν σε ορισμένα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι, βοηθούν το εντερικό μικροβίωμα να διατηρήσει την ισορροπία, την ακεραιότητα και την ποικιλομορφία του.

Χάρη στην τεχνολογική πρόοδο, η εικόνα των μικροβίων που ζουν στο γαστρεντερικό μας σύστημα γίνεται ολοένα και πιο σαφής. Χρησιμοποιώντας πλέον μια σειρά από τεχνικές της μοριακής βιολογίας, είμαστε σε θέση να διευκρινίσουμε πολλά από τα μυστήρια του μικροβιώματος, και παρόλο που υπάρχουν ακόμα αρκετά σημεία που δεν έχουν αποκαλυφθεί, κάθε μέρα που περνάει, όλο και κάτι νέο και συνταρακτικό μαθαίνουμε!

Η σημασία του καθαρού-θρεπτικού “ορθομοριακού νερού”

Το νερό βοηθά στην κίνηση των ουσιών μέσα στο κόλον. Ανεπαρκής πρόσληψη νερού, μπορεί να προκαλέσει τον ταχύτερο σχηματισμό των κοπράνων αρκετά πριν αυτά φτάσουν στο ορθό.

Ποιό νερό όμως; Επειδή η ποιότητα του νερού που πίνουμε παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην όλη λειτουργία του καθαρισμού του εντέρου, όσο και στον εμπλουτισμό του οργανισμου με την απαραίτητη υγρασία και τους ηλεκτρολύτες, τα ιχνοστοιχεία και τα μέταλλα, που έχουν σημαντικό ρυθμιστικό ρόλο στη φυσιολογία της καλής υγείας, σημαντική είναι και η ποιότητας του! Το νερο και οι ίνες από την τροφή μας, σχηματοποιούν ένα είδος βιολογικού καθαρισμού του εντέρου! Φανταστείτε πως όπως πλένουμε το πάτωμα, έτσι περίπου πλένεται και καθαρίζεται το έντερο!

Φανταστείτε λοιπόν το σφουγγάρισμα με το καλύτερο απορρυπαντικό, χωρις αρκετό καθαρό νερο! Το πάτωμα θα γίνει ακόμα πιό βρώμικο! Ή σκεφθείτε για τον καθαρισμό του σπιτιού, να χρησιμοποιήσετε μη καθαρό νερο – το αποτέλεσμα θα είναι τραγικό!!! Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σε ότι αφορά στον καθαρισμό του εντέρου! Το καθαρό, και εμπλουτισμένο “ορθομοριακό νερό” μαζί με τις φυτικές ίνες από την διατροφή μας, μπορει να εγγυηθεί την διαχρονική και απρόσκοπτη λειτουργία του εντερικού συστήματος και του μικροβιώματός μας!

Καθημερινά πλενόναστε εξωτερικά 2-3 ή και περισσότερες φορές με καθαρό νερο! Ας αναλογιστούμε, πόσες φορές ημερησίως πλενόναστε από μέσα και ας φροντίσουμε να το αλλάξουμε, τάχιστα προς όφελος μιάς διαχρονικής υγείας και ευεξας!

Πολλά είναι αυτά που αρχίζουν και τελειώνουν στο πεπτικό σύστημα και δη στο έντερο…

Ο κ. Θοδωρής Γιάνναρος είναι Μοριακός Βιολόγος, Ph.D. rer. nat. M.Sc. rer. nat. Ph.D. phil. (h.c.)

Πηγή: Greek Vision