Θυρεοειδής: Τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε

Θυρεοειδής | Τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε

Πολλά έχουν ειπωθεί και γραφτεί για τον θυρεοειδή αδένα, που είναι ο ρυθμιστής πολλών διεργασιών, αλλά και πολλών αστοχιών του ανθρώπινου οργανισμού! Ο πλέον βασικός στόχος για την αντιμετώπιση πολλών νόσων, αλλά και πληθώρας αυτοάνοσων ασθενειών του θυρεοειδούς, είναι η Ορθομοριακή επαναφορά της ομαλής λειτουργίας του κατά τον μέγιστο δυνατό βαθμό.

 

Ο θυρεοειδής αδένας

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας μαγικός αδένας ο οποίος βρίσκεται κάτω από τον λάρυγγα στη βάση του λαιμού και έχει το σχήμα πεταλούδας. Εκκρίνει ορμόνες που μέσω του ανθρώπινου κυκλοφορικού συστήματος μεταφέρονται στα κύτταρα και ελέγχουν/ρυθμίζουν πάρα πολλές βιοχημικές διαδικασίες.

Οι ορμόνες που παράγονται από τον θυρεοειδή είναι κυρίως δύο: η Τ3 και η Τ4. Οι ορμόνες αυτές εξισορροπούνται από την ορμόνη που εκκρίνει η υπόφυση, την TSH και την TRH.

Οι ορμόνες αυτές συντελούν στον μεταβολισμό των θρεπτικών στοιχείων, των πρωτεϊνών, του λίπους, των υδατανθράκων, της γλυκόζης, αλλά και στην παραγωγή και την διαχείριση της ενέργειας στο σώμα.

 

Συμπτώματα δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα

Κόπωση, κατάθλιψη, αίσθημα αδυναμίας, πεσμένη διάθεση, ευαισθησία στο κρύο, βραδυκαρδία (χαμηλός καρδιακός ρυθμός, κάτω από 60 σφυγμούς/λεπτό), δύσπνοια, υπερευαισθησία στο κρύο, δυσκοιλιότητα, τάση για αύξηση του βάρους, κατακράτηση υγρών, ξηρό δέρμα που απολεπίζεται, αίσθηση φαγούρας, λεπτά και εύθραυστα νύχια, πόνοι στις αρθρώσεις και μυϊκές κράμπες, δυσκοιλιότητα, προβλήματα στο έμμηνο κύκλο και στειρότητα στις γυναίκες, μειωμένη εφίδρωση, χαμηλό μυϊκό τόνο (μυϊκή υποτονία), υπερπρολακτιναιμία, γαλακτόρροια, αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, είναι συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.

 

Υποθυρεοειδισμός και υποκλινικός υποθυρεοειδισμός

Μπορεί να πάσχετε από υποθυρεοειδισμό ή από υποκλινικό υποθυρεοειδισμό, δηλαδή από υποθυρεοειδισμό που δεν ανιχνεύεται με τις συνήθεις εξετάσεις γιατί ακόμη οι αποκλίσεις τιμών από το φυσιολογικό δεν είναι τόσο μεγάλες.

Ως υποκλινικός υποθυρεοειδισμός ορίζεται η κατάσταση κατά την οποία η βασική ορμόνη του θυρεοειδή, η θυροξίνη, είναι εντός φυσιολογικών ορίων, ενώ η TSH, η ορμόνη με την οποία ο εγκέφαλος (συγκεκριμένα η υπόφυση) ρυθμίζει τη λειτουργία του θυρεοειδή αδένα, είναι αυξημένη.

Η συχνότητα εμφάνισης του υποκλινικού υποθυρεοειδισμού είναι σχετικά μεγάλη, κυμαίνεται στο 4%-15%, ενώ μελέτες έχουν δείξει ότι σε περιοχές με έλλειψη ιωδίου φτάνει το 23,9%. Οι αιτίες του υποκλινικού υποθυρεοειδισμού είναι ίδιες με του κλασικού κλινικού υποθυρεοειδισμού. Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν αυτοάνοση φλεγμονή του θυρεοειδή (νόσος Χασιμότο) με υψηλές συγκεντρώσεις αυτοαντισωμάτων (anti-TPO, anti-TG).

Κατά τον υποκλινικό υποθυρεοειδισμό αυτό που συμβαίνει είναι ότι ενώ ο θυρεοειδής παράγει σε ικανές ποσότητες τις ορμόνες του, για να διατηρήσει αυτήν την παραγωγή υπερλειτουργεί και έτσι σταδιακά αυτή η παραγωγή των ορμονών του θα μειωθεί και θα μεταπέσει στον κλασικό κλινικό υποθυρεοειδισμό. Ήδη, όμως, σε αυτήν την κατάσταση, κατά την οποία ο θυρεοειδής δυσκολεύεται αλλά τα καταφέρνει, δημιουργούνται προβλήματα στον οργανισμό και κάποια από αυτά έχουν να κάνουν με την αναπαραγωγή και την κύηση.

Οι διαταραχές που εμφανίζονται σε περιπτώσεις υποκλινικού υποθυρεοιδισμού:

Η πρώτη διαταραχή που μπορεί να παρατηρηθεί στον υποκλινικό υποθυρεοειδισμό είναι δυσλειτουργία στη διαδικασία της ωορρηξίας. Υπάρχει μελέτη που δείχνει ότι μόνο μία στις τρεις γυναίκες με υποκλινικό υποθυρεοειδισμό θα μπορέσει να συλλάβει με φυσικό τρόπο!
Ο έλεγχος για την ύπαρξη υποκλινικού υποθυρεοειδισμού έχει μεγάλη σημασία και για τις γυναίκες με ιστορικό αποβολών καθότι υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν αυξημένο κίνδυνο αποβολής.

Επίσης, αυξημένος κίνδυνος αποβολών υπάρχει και σε ευθυρεοειδικές γυναίκες, με θετικά τα αντισώματα εναντίον του θυρεοειδή (anti-ΤΡΟ). Αναλύσεις μελετών έχουν δείξει ότι οι γυναίκες με θετικά τα αυτοαντισώματα εναντίον του ενζύμου της (θυρεοειδικής υπεροξειδάσης) ΤΡΟ έχουν διπλάσιο ή τριπλάσιο κίνδυνο αποβολής σε σχέση με γυναίκες που δεν έχουν αυτά τα αυτοαντισώματα. Μελέτες έχουν δείξει ότι η επαναφορά της σωστής λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα μείωσε τον κίνδυνο αποβολής κατά 52%.
Στην εγκυμοσύνη ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός φαίνεται πως δρα αρνητικά στην νευροψυχολογική ανάπτυξη των εμβρύων. Σε μελέτη σε παιδιά ηλικίας 7-9 ετών ο μέσος όρος του δείκτη νοημοσύνης (IQ score) ήταν ελαφρά χαμηλότερος στα παιδιά των οποίων οι μητέρες είχαν υψηλές τιμές TSH κατά τη διάρκεια του β΄ τριμήνου της κύησης σε σχέση με τα παιδιά των οποίων οι μητέρες είχαν φυσιολογικές τιμές TSH. Επίσης, ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός φαίνεται πως διπλασιάζει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.

Το 2014, η Αμερικανική Εταιρεία Θυρεοειδούς εξέδωσε οδηγία σύμφωνα με την οποία οι έγκυες και οι θηλάζουσες γυναίκες οφείλουν να λαμβάνουν συμπλήρωμα διατροφής που να περιέχει ιώδιο. Το ιώδιο είναι απαραίτητο για το σχηματισμό των ορμονών του θυρεοειδή.

Η TSH είναι η ορμόνη που ερεθίζει τον αδένα για να παράξει τις ορμόνες που χρειάζονται για τον μεταβολισμό. Όταν μειώνεται η παραγωγή των ορμονών του θυρεοειδούς τότε αυξάνεται η TSH για να προωθηθεί η παραγωγή τους και το αντίστροφο. Με αυτόν τον τρόπο ο οργανισμός επιτυγχάνει την ισορροπία.

Όταν ο αδένας συνεχώς ερεθίζεται από την TSH διογκώνεται και ίσως να προωθεί και την εμφάνιση όζων.

 

Νόσος του Graves και Χασιμότο

Άλλη νόσος που μπορεί να εμφανιστεί στον θυρεοειδή είναι η νόσος του Graves, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα ερεθίζει τον θυρεοειδή για να παράξει πάρα πολλές ορμόνες, καταλήγοντας έτσι σε υπερθυρεοειδισμό, ή νόσο Χασιμότο, όπου επίσης υπάρχει μία αυτοάνοση αντίδραση, δηλαδή το ανοσοποιητικό επιτίθεται στην ορμόνη θυροξίνη ή στο ένζυμο που την συνθέτει.

 

Γιατί αρχίζουν τα προβλήματα στον θυρεοειδή αδένα;

Υπάρχουν 4 λόγοι που οδηγούν σε αυτό:

1. Ποιότητα αίματος και ικανότητα αποτοξίνωσης του οργανισμού.
Το αίμα που περνάει μέσα από τον θυρεοειδή, τον καθαρίζει, τον αποτοξινώνει, τον θρέφει, ή αντίθετα τον τοξινώνει με πιθανό αποτέλεσμα την δημιουργία αυτοάνοσων αντιδράσεων και την δημιουργία συνθηκών για αδυναμία σύνθεσης της ορμόνης Τ3.

2. Το άγχος.
Όταν τα επινεφρίδια από τα οποία παράγονται οι αγχωτικές ορμόνες αδρεναλίνη και κορτιζόλη, αρχίζουν και εξαντλούνται λόγω του συνεχούς άγχους, τότε ο θυρεοειδής παράγει επιπλέον ορμόνες για να τα ερεθίσει και με την σειρά τους να παράξουν μεγαλύτερη ποσότητα αγχωτικών ορμονών. Όταν αυτό γίνεται συνέχεια, τότε θα εξαντληθεί και ο θυρεοειδής.

3. Η διατροφή.
Υπάρχουν τροφές που είναι βρογχοκηλογόνες όπως λέγονται, που εμποδίζουν την σύνθεση των ορμονών Τ3 και Τ4. Τέτοιες τροφές είναι για παράδειγμα το λάχανο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, η σόγια, το κεχρί, τα φιστίκια.
Αυτές οι τροφές όταν μαγειρευτούν οι ουσίες αυτές απενεργοποιούνται. Άρα, δίνουμε προσοχή στη διατροφή μας και μαγειρεύουμε αυτές τις τροφές.

Ένα άλλο στοιχείο είναι το ότι δεν λαμβάνουμε αρκετή ποσότητα ιωδίνης από την διατροφή μας. Η ιωδίνη μαζί με την τυροξίνη συμβάλλουν στην παραγωγή θυροξίνης. Πολλοί θεωρούν ότι από τις τροφές λαμβάνουμε αρκετή ποσότητα ιωδίου και μάλιστα συμβουλεύουν να μην παίρνει κάποιος ιώδιο από συμπληρώματα διατροφής. Αυτή η άποψη είναι αβάσιμη, διότι δεν υπάρχουν επιδημιολογικές μελέτες που να δείχνουν από ποιες τροφές παίρνουμε την ποσότητα ιωδίου που χρειάζεται ο οργανισμός. Θα πρέπει λοιπόν να παίρνουμε καθημερινά επαρκή ποσότητα ιωδίου. Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι τα προβλήματα του θυρεοειδή αδένα οφείλονται στην έλλειψη ιωδίου.

4. Σωστός μεταβολισμός της ορμόνης Τ3.

 

Επιγραμματικά

Το πρώτο πράγμα που απαιτείται για την καλή λειτουργία του οργανισμού στο σύνολό του είναι το σωστό, θρεπτικό, ορθομοριακό νερό. Το δεύτερο, θρεφόμαστε με βάση την Πυραμίδα της Ορθομοριακής Διατροφής γιατί για να γίνουν όλες αυτές οι διεργασίες στον οργανισμό απαιτούνται ένζυμα. Και για να μπορεί ο οργανισμός να συνθέσει ένζυμα απαιτούνται μικροθρεπτικά στοιχεία τα οποία παίρνουμε από την διατροφή μας και το τρίτο να αποτοξινώνουμε συχνά τον οργανισμό μας σύμφωνα με τα πρωτόκολλα αποτοξίνωσης της Ορθομοριακής Διατροφής.

Θεόδωρος Γιάνναρος
Μοριακός Βιολόγος – Γενετιστής
τ. Διοικητής Νοσοκομείου «ΕΛΠΙΣ»
Αντιπρόεδρος της Ελληνικής και Διεθνούς Εταιρείας Μοριακά Στοχευμένων Θεραπειών

 

Βιβλιογραφία

S. Synoracki et al. Pathologe, 2016, Inflammatory diseases of the thyroid gland

Simona Gaberšček et al. Expert Rev Clin Immunol, 2011, Thyroid physiology and autoimmunity in pregnancy and after delivery

Robert Krysiak et al. Przegl Lek., 2007, Thyroid disorders in pregnancy and after delivery

Husaini Umar et al. Acta Med Indones, 2010, Hashimoto’s thyroiditis following Graves’ disease

Agnieszka Baranowska-Bik et al., Int J Endocrinol, 2020, The Association of Obesity with Autoimmune Thyroiditis and Thyroid Function-Possible Mechanisms of Bilateral Interaction

Kevin J Phillips, Biology (Basel), 2019, Beige Fat, Adaptive Thermogenesis, and Its Regulation by Exercise and Thyroid Hormone

Sanjay Kalra et al. J. Pak Med Assoc., 2021, Endocrine Fatigue Syndrome

Adam Morton et al. Aust Fam Physician, 2003, Fatigue and endocrine disorders. Causes and comorbidities

M Procopiou, Rev Med Suisse, 2012, Fatigue, weight gain, hyperhydrosis: are those due to hormones, doctor?

A. Hamfelt et al. Acta Neurol Scand, 1964, Thyrotoxic myopathy and vitamin b6 metabolism. Report of a case with hyperthyreoidism and periodic paralysis

Gerhard Lutz, Dermatoendocrinol, 2012, Hair loss and hyperprolactinemia in women

Stephan Köhler et al, Fortschr Neurol Psychiatr, 2017, Rapid Cycling in Bipolar Disorders: Symptoms, Background and Treatment Recommendations

Roberta Onesimo et al, Ital J Pediatr., 2020, Basedow-Graves’ disease in a pediatric patient with Sticlker syndrome, a new endocrine finding to improve personalized treatment

Severe forms of food allergy
Emanuel Sarinho et al, J. Pediatr (Rio J), 2017, Basedow-Graves’ disease in a pediatric patient with Sticlker syndrome, a new endocrine finding to improve personalized treatment

E. A. Troshina et al, Ter Arkh., 2020, The prevalence of newly diagnosed autoimmune diseases among patients with Graves’ disease and autoimmune polyglandular syndrome of adults

M. Yashiro et al, Intern Med., 1996, Evans’ syndrome associated with Graves’ disease

Deepak Khandelwal et al, Drugs, 2012, Overt and subclinical hypothyroidism: who to treat and how

Jaime P. Almandoz et al, Med Clin North Am., 2012, Hypothyroidism: etiology, diagnosis, and management

Ana Saavedra et al, Acta Med Port., 2020, Dyslipidemia Secondary to Hypothyroidism and Cholestasis

K. P. Hartmann et al, Med Klin., 1977, TRH-test in hyperthyreoidism. Investigations of the TRH stimulated TSH-secretion in anti-thyroid drug treated primary hyperthyreoidism and in experimentally induced hyperthyreoidism