Mεταβολισμός: Ποιές τροφές τον επιβραδύνουν και ποιες τον ενεργοποιούν;

Ο μεταβολισμός είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή όλων των χημικών αντιδράσεων που γίνονται στο σώμα. Δηλαδή όλες τις διαδικασίες μέσω των οποίων οι διάφορες τροφές διασπώνται σε μικρότερα μόρια και στοιχεία, ώστε να είναι δυνατή η απορρόφησή τους από τον οργανισμό σε κυτταρικό επίπεδο για να εξυπηρετηθούν οι διάφορες άμεσες και έμμεσες  ανάγκες του.

Ο μεταβολισμός χωρίζεται σε δύο κύριες κατηγορίες:

• Καταβολισμός – η διάσπαση των μορίων της τροφής για να μπορούν να απορροφηθούν τα θρεπτικά στοιχεία
• Αναβολισμός – η σύνθεση όλων των ενώσεων που χρειάζονται για να παράξει ενέργεια και για να δομήσει αίμα, κύτταρα και συνδετικό ιστό

Μεταβολισμός και Θερμίδες

Οι θερμίδες που παίρνουμε από την τροφή είναι απαραίτητες γιατί παρέχουν στον οργανισμό την απαιτούμενη ενέργεια για να επιτελέσει τις λειτουργίες του.

Οι θερμίδες που παρέχουν οι βιο-αναγεννητικές τροφές μεταβολίζονται πολύ γρήγορα σε ενέργεια και πολύ λιγότερες αποθηκεύονται ως λίπος, ενώ, αντίθετα, οι βιο-οξειδωτικές τροφές παρέχουν θερμίδες οι οποίες μεταβολίζονται πολύ γρήγορα σε λίπος που αποθηκεύεται στον λιπώδη ιστό και πολύ λιγότερες σε ενέργεια.

Από την τροφή παίρνουμε δύο κατηγορίες στοιχείων: τα μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά στοιχεία.

Μακροθρεπτικά στοιχεία

Ο οργανισμός τα χρειάζεται σε σχετικά μεγάλες ποσότητες και είναι οι υδατάνθρακες, τα λίπη και οι πρωτεΐνες.

• Υδατάνθρακες
  Υπάρχουν στις τροφές σε τρεις μορφές: άμυλο, ζάχαρη και κυτταρίνη (φυτικές ίνες) και βρίσκονται σε τροφές όπως ρύζι, σιτάρι, ψωμί, πατάτες, ζυμαρικά, κ.ά. Τα άμυλα και τα σάκχαρα αποτελούν σημαντικές και βασικές πηγές ενέργειας για τον άνθρωπο. Οι φυτικές ίνες αποθηκεύουν υγρασία και ηλεκτρολύτες, αλλά συμβάλλουν σημαντικά στην λειτουργία του εντέρου.
• Λίπη
  Τα λίπη παράγουν διπλάσια ποσότητα ενέργειας από ότι οι υδατάνθρακες ή τις πρωτεΐνες. Επίσης, αποτελούν τις «αποθήκες» ενέργειας στο σώμα.
• Πρωτεΐνες
  Οι πρωτεΐνες είναι μέρος κάθε κυττάρου του οργανισμού και βοηθούν στη δομή του, στις λειτουργίες του, στον σχηματισμό αιμοσφαιρίνης για τη μεταφορά οξυγόνου, στην παραγωγή ενζύμων, την παροχή αμινοξέων, κ.ά.

Μικροθρεπτικά στοιχεία

Ο οργανισμός τα χρειάζεται σε σχετικά μικρές ποσότητες και είναι οι βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία. Είναι απαραίτητα για τον μεταβολισμό των μακροθρεπτικών και γι’ αυτό πρέπει να είναι στη σωστή μορφή τους, δηλαδή να είναι ορθομοριακά.

• Βιταμίνες
  Είναι οργανικές ενώσεις, απαραίτητες για την κανονική ανάπτυξη και τη διατήρηση του οργανισμού μας. Ο οργανισμός μας δεν μπορεί να συνθέσει και πρέπει να τις πάρει από την τροφή σε καθημερινή βάση.
• Μέταλλα
  Είναι ανόργανα χημικά στοιχεία και χρησιμεύουν σε πολλές λειτουργίες του σώματος καθημερινά. Είναι τα δομικά συστατικά των οστών, περιέχονται στα σωματικά υγρά και στους ιστούς του σώματος και είναι απαραίτητα για την σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος.
• Ιχνοστοιχεία
  Είναι ανόργανα ανόργανα χημικά στοιχεία που το σώμα χρειάζεται σε μικρές ποσότητες, είναι όμως απαραίτητα σε πολλές λειτουργίες του σώματος καθημερινά. Η διαφορά τους με τα μέταλλα είναι ότι ο οργανισμός μας τα χρειάζεται σε ακόμα μικρότερες ποσότητες.

Εν κατακλείδι:

Ο ανθρώπινος μεταβολισμός είναι το σύνολο των χημικών διαδικασιών που διαδραματίζονται εντός του οργανισμού για:

• χτίσιμο ιστών
• επιδιόρθωση των κυττάρων
• παραγωγή ενέργειας
• παροχή θρεπτικών συστατικών σε όλο το σώμα
• υποστήριξη όλων των λειτουργιών του οργανισμού

Η Μέθοδος της Ορθομοριακής Διατροφής εξασφαλίζει έναν υγιή μεταβολισμό με αποτέλεσμα ιδανικό βάρος, ενέργεια και καλή διάθεση.

Θεόδωρος Γιάνναρος
Μοριακός Βιολόγος – Γενετιστής
τ. Διοικητής Νοσοκομείου «ΕΛΠΙΣ»
Αντιπρόεδρος της Ελληνικής και Διεθνούς Εταιρείας Μοριακά Στοχευμένων Θεραπειών

Πηγές:

1.      http://www.unm.edu/~lkravitz/Article%20folder/Metabolism.pdf
2.      http://www.biobreeders.com/images/Nutrition_and_Metabolism.pdf
3.      www.oup.com/…/McKee_Chapter8_Sample.pdf
4.      cronus.uwindsor.ca/…/Energy%20metabolism.pdf
5.      http://www.elmhurst.edu/~chm/vchembook/
6.      https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/the-truth-about-metabolism