Κολλοειδής άργυρος | Ένα φυσικό αντιπαθογόνο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα

Από αρχαιοτάτων χρόνων γνωρίζουμε ότι ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε ασημένια δοχεία για να μεταφέρει πόσιμο νερό, κρασί, ξύδι και άλλα υγρά, τα οποία παρέμεναν φρέσκα πολύ περισσότερο καιρό από ό,τι αν μεταφέρονταν σε άλλα δοχεία.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, τον «πατέρα της Ιστορίας», κανένας Πέρσης βασιλιάς, συμπεριλαμβανομένου του Κύρου, δεν έπινε νερό που δεν μεταφερόταν σε ασημένια δοχεία. Ο Κύρος ο Μέγας, βασιλιάς της Περσίας αντλούσε νερό από ρυάκια, το έβραζε και μετά το μετέφερε με ασημένια δοχεία.

Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος γράφοντας την Φυσική Ιστορία αναφέρει ότι ο άργυρος ως υλικό σε έμπλαστρα έχει θεραπευτικές ιδιότητες και είναι εξαιρετικά αποτελεσματικός καθώς βοηθά τις πληγές να επουλώνονται ταχύτερα.

Κατά τον Μεσαίωνα

Ο Dr Geber περιγράφει την χρήση του νιτρικού αργύρου ως φάρμακο.

Σε θρησκευτικές τελετές χρησιμοποιούσαν ασημένια κύπελλα καθώς ο άργυρος διατηρούσε το κρασί φρέσκο και εμπόδιζε την μεταφορά μικροβίων καθώς το κύπελλο περνούσε από στόμα σε στόμα.

Τα νεότερα χρόνια

Το 1893 ο Γερμανός ερευνητής Karl von Nageli ανέφερε σημαντικές αλλαγές στα κύτταρα των βακτηρίων, τα οποία πέθαιναν σε 3-4 λεπτά, όταν τα έφερνε σε επαφή με νιτρικό άργυρο, σε διάλυση 20 μέρη ανά εκατομμύριο (20ppm).

Τον 19^ο αιώνα ο Γερμανός ιατρός F. Crede παρατήρησε ότι πολλά νεογέννητα έμεναν τυφλά μετά τη γέννα επειδή είχαν εκτεθεί σε αφροδίσιο νόσημα καθώς περνούσαν από το κανάλι της μητέρας τους. Το 1893 ξεκίνησε να ρίχνει σταγόνες διαλυμένου νιτρικού αργύρου στα μάτια των νεογέννητων και η τύφλωση μειώθηκε από το 10% στο 0,2%. Αυτή η πρακτική έγινε υποχρεωτική κατά το πρώτο μισό του 20^ου αιώνα στην Αμερική και τις πιο πολλές Ευρωπαϊκές χώρες.

Τον 20^ο αιώνα

Παρόλο που η χρήση του αργύρου σαν φάρμακο μειώθηκε σημαντικά μετά το 1940, έκανε επανεμφάνιση το 1970 όταν ο ιατρός Carl Moyer το χρησιμοποίησε για την θεραπεία εγκαυμάτων. Δοκίμασαν 22 διαφορετικά αντισηπτικά πριν καταλήξουν στον άργυρο. Σήμερα ο άργυρος χρησιμοποιείται στο 70% των εγκαυμάτων. Το 1966 ο Dr Margraf δήλωσε σε ένα χειρουργικό forum ότι «ο άργυρος είναι ο καλύτερος μαχητής μικροβίων που έχουμε».

Με την μεγάλη εξάπλωση της Νόσου των Λεγεωνάριων (Legionella pneumophilia) στην Βρετανία το 1980, οι ερευνητές έδειξαν ότι ο ιονισμός του νερού με άργυρο και χαλκό, ακόμα και σε χαμηλές θερμοκρασίες, εμπόδισε την εξάπλωση της νόσου.

Το 1990 η Dr Margaret Bayer του Fox Chase Cancer Centre της Φιλαδέλφεια, έδειξε ότι η ανάπτυξη και εξάπλωση του βακτηρίου Borrelia burgdorferi spirochetes, το οποίο μεταδίδεται μέσω τσιμπήματος από το τσιμπούρι (κρότωνας) Ixodes ricinus και είναι υπεύθυνο για την Βορρελίωση (Νόσο του Lyme), μειώθηκε ή σταμάτησε με την χρήση κολλοειδούς αργύρου σε περιβάλλον εργαστηρίου. Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι η ιατρική μέχρι σήμερα δεν έχει κάποια γνωστή θεραπεία για την Νόσο του Lyme.

Πολλές αεροπορικές εταιρείες διεθνώς χρησιμοποιούν φίλτρα νερού από ασήμι για την ασφάλεια των επιβατών τους και για να εμποδίσουν την εξάπλωση αερομεταφερόμενων ασθενειών όπως η δυσεντερία.

Πως λειτουργεί;

Ο άργυρος αντιδρά με τις κυτταρικές μεμβράνες των βακτηρίων, οι οποίες είναι κατασκευασμένες από ένα σύμπλεγμα πρωτεϊνών αποτελούμενων από αμινοξέα. Αυτές οι δομικές πρωτεΐνες ονομάζονται πεπτιδογλυκάνες. Ο άργυρος αντιδρά με τις εκτεθειμένες πεπτιδογλυκάνες εμποδίζοντάς τα να μεταφέρουν οξυγόνο στο κύτταρο και έτσι απενεργοποιεί το βακτήριο με αποτέλεσμα τον θάνατό του. Τα ανθρώπινα κύτταρα, ωστόσο, έχουν μια τελείως διαφορετική επένδυση στα κύτταρά τους από τα βακτήρια (i.e δεν έχει πεπτιδογλυκάνες) και έτσι ο άργυρος δεν έχει καμία επίδραση σε αυτά.

Ο Ορθομοριακός Κολλοειδής Άργυρος

Ο Ορθομοριακός Κολλοειδής Άργυρος περιέχει μεγέθη σωματιδίων στην περιοχή των 0,6 – 5 νανομέτρων.

Ένας μεγάλος αριθμός μικρών σωματιδίων έχει μεγαλύτερη επιφάνεια από έναν μικρότερο αριθμό μεγάλων σωματιδίων. Ως αποτέλεσμα, ένα διάλυμα (ιονισμένο 20ppm) που περιέχει περισσότερα νανοσωματίδια αργύρου, τα οποία έχουν μικρότερο μέγεθος σωματιδίων, μπορεί να απελευθερώσει περισσότερα ιόντα αργύρου.

Κατασκευασμένο με εξαιρετικά καθαρισμένο νερό και ηλεκτρο-τεχνολογία, η οποία παράγει σωματίδια εξαιρετικά μικρού μεγέθους, έτσι ώστε να έχουν μια αναλογικά μεγάλη επιφάνεια για καλύτερη αποτελεσματικότητα. Ο Ορθομοριακός Κολλοειδής Άργυρος είναι 17-21% σωματιδιακός (κολλοειδές) και 79-83% ιοντικός. Η καθαρότητα είναι η προτεραιότητά μας, οπότε τα μόνα συστατικά σε αυτό το προϊόν είναι το καθαρό νερό και το ασήμι ιατρικής ποιότητας.

Χρήσεις του Κολλοειδούς Αργύρου

Τα ορθομοριακά προϊόντα κολλοειδούς αργύρου διατίθενται σε μορφή σπρέι για λήψη από το στόμα και σε μορφή κρέμας για τοπική επάλειψη.

Η υγρή του μορφή χρησιμοποιείται ως αντιφλεγμονώδες, για την αντιμετώπιση γρίπης, κρυολογήματος, ιώσεων, ιγμορίτιδας, φαρυγγίτιδας, αμυγδαλίτιδας και για όλες τις μολύνσεις της αναπνευστικής οδού. Επιπλέον, έχει θεραπευτικά αποτελέσματα στην ωτίτιδα, στην επιπεφυκίτιδα, στον έρπη, στον σταφυλόκοκκο, σε κατακλίσεις και μυκητιάσεις. Βοηθά στην αντιμετώπιση της πνευμονίας, της βρογχίτιδας, του βρογχικού άσθματος και των πυωδών μολύνσεων. Επίσης, συμβάλλει στη θεραπεία της γαστρίτιδας και των ελκών του γαστρεντερικού συστήματος καθώς και σε μολύνσεις του ουροποιητικού.

Σε μορφή αλοιφής τοπικά χρησιμοποιείται εκτός από τις απλές μυκητιασικές και βακτηριακές λοιμώξεις όπως ο έρπης, ο σταφυλόκοκκος, σε μυρμηγκιές, μυκητιάσεις νυχιών, έλκη κατάκλισης και γενικά για την ταχύτερη επούλωση του τραυματισμένου ιστού (κοψίματα και εγκαύματα). Προσφέρει, επίσης, ανακούφιση από τσιμπήματα εντόμων, εξανθήματα, εγκαύματα ξυραφιών και ηλιακά εγκαύματα.

Ο Κολλοειδής Άργυρος προκαλεί αργυρία;

Μελέτες έχουν δείξει ότι το 10% του αργύρου που λαμβάνεται από το στόμα περνά στην αιματική κυκλοφορία. Από αυτό το 10%, το 98% δεσμεύεται με ειδικές πρωτεΐνες που καλούνται μεταλλοθειονίνες. Αυτές οι πρωτεΐνες, που υπάρχουν σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς, έχουν την λειτουργία να μεταφέρουν, να αποθηκεύουν και να αποτοξινώνουν το σώμα από τα μέταλλα. Αυτό το κάνουν με το να συνδέονται με τα μέταλλα και να τα οδηγούν έξω από το σώμα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολύ μικρή ποσότητα ελεύθερου αργύρου να κυκλοφορεί στην αιματική κυκλοφορία.

Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει κορεσμός σε αυτές τις μεταλλο-πρωτεΐνες από πολύ μεγάλες ποσότητες αργύρου. Σε αυτή την περίπτωση, οι πλεονάζουσες ποσότητες αργύρου μπορεί αν επικαθήσουν στο δέρμα δίνοντάς του μια γκρι- μπλε απόχρωση. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται αργυρία.

Τίθεται λοιπόν το ερώτημα «πόσος Κολλοειδής Άργυρος προκαλεί αργυρία»;

Ευτυχώς, από δημοσιευμένες μελέτες, πολύ περισσότερος από την υψηλότερη ημερήσια δόση.

Η μικρότερη συνολική δόση που αναφέρθηκε ότι προκαλεί αργυρία ήταν 1,5 γραμμάρια.

Ευτυχώς, ακόμα και αυτή η ποσότητα (1,5gr) είναι πολύ μεγαλύτερη από την συνιστώμενη ημερήσια δόση διαλύματος. Ένα άτομο θα πρέπει να λαμβάνει καθημερινά 3 κουταλάκια του γλυκού άργυρο 30ppm (450μg) για 9 χρόνια για να καταναλώσει 1,5 γραμμάρια!

Κλινικές έρευνες

Ο κολλοειδής άργυρος έχει ευρεία αντιβακτηριδιακή και αντισηπτική δράση όταν λαμβάνεται από το στόμα ή τοποθετείται σε πληγή. Η έρευνα υποδηλώνει ότι προσκολλάται σε πρωτεΐνες στα κυτταρικά τοιχώματα των βακτηριδίων, καταστρέφοντας τις κυτταρικές μεμβράνες τους (2,3, 4).

Αυτό επιτρέπει στα ιόντα αργύρου να περάσουν στα κύτταρα, όπου μπορούν να παρεμβαίνουν στις μεταβολικές διεργασίες των βακτηρίων και να βλάψουν το DNA του, οδηγώντας στο θάνατο του κυττάρου. Θεωρείται ότι οι επιδράσεις του κολλοειδούς αργύρου ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος και το σχήμα των σωματιδίων αργύρου, καθώς και τη συγκέντρωσή τους σε ένα διάλυμα (5, 6).

Αυτό έχει μεταφραστεί στη χρήση του σε ορισμένα προϊόντα υγειονομικής περίθαλψης, όπως κρέμες πληγών, καθετήρες, επιδέσμους πληγών και ιατρικό εξοπλισμό (9).

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι διαφορετικοί τύποι νανοσωματιδίων αργύρου μπορεί να βοηθήσουν στην εξόντωση των ιικών ενώσεων (10).

Ο κολλοειδής άργυρος μπορεί να θεραπεύσει μυκητιασικές λοιμώξεις. Μια μελέτη δοκιμαστικών σωλήνων έδειξε ότι μπορεί να σταματήσει την ανάπτυξη ορισμένων στελεχών μυκήτων (11).

Έρευνα του University of North Texas υπό τον Dr Mark Farinha έδειξε ότι ο κολλοειδής άργυρος καταπολεμά τους μύκητες (Candida albicans, Aspergillus niger & Trichophyton mentagrophytes) και βακτήρια (E.coli, Staphylococcus aureus, Salmonella arizona, Klebsiella pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Proteus vulgaris, Enterobacter cloacae, Serratia marcescens).

Έρευνα του Brigham Young University υπό τον Dr Ron Leavitt έδειξε ότι ο κολλοειδής άργυρος καταπολεμά τα βακτήρια (Shigella boydii, Haemophilus influenzae, Enterobacter aerogenes, Klebsiella oxytoca, Pseudomonas aeruginosa, Streprococccus faecalis, Streptococcus mutans και Streptococcus gordonii).

References:

(2) Biometals,  2013 Aug;26(4):609-21. doi: 10.1007/s10534-013-9645-z. Epub 2013 Jun 15. Antimicrobial silver: uses, toxicity and potential for resistance. Kristel Mijnendonckx ¹, Natalie Leys, Jacques Mahillon, Simon Silver, Rob Van Houdt

(3) Crit Rev Microbiol,  2013 Nov;39(4):373-83. doi: 10.3109/1040841X.2012.713323. Epub 2012 Aug 28. Silver as an antimicrobial: facts and gaps in knowledge. Jean-Yves Maillard, Philippe Hartemann

(4) Front Microbiol, 2016 Nov 16;7:1831.  doi: 10.3389/fmicb.2016.01831. eCollection 2016.

Mechanistic Basis of Antimicrobial Actions of Silver Nanoparticles. Tikam Chand Dakal, Anu Kumar, Rita S Majumdar, Vinod Yadav

(5) Drug Discov Today, 2015 May;20(5):595-601.  doi: 10.1016/j.drudis.2014.11.014. Epub 2014 Dec 24. Silver nanoparticles: synthesis, properties, and therapeutic applications. Liuya Wei, Jingran Lu , Huizhong Xu, Atish Patel, Zhe-Sheng Chen, Guofang Chen 

(6) Materials (Basel), 2013 Jun 5;6(6):2295-2350. doi: 10.3390/ma6062295.

Mechanisms of Silver Nanoparticle Release, Transformation and Toxicity: A Critical Review of Current Knowledge and Recommendations for Future Studies and Applications

Bogumiła Reidy 1, Andrea Haase 2, Andreas Luch 3, Kenneth A Dawson 4, Iseult Lynch 5 6

(9) Adv Pharmacol Sci. 2010; 2010: 910686. Published online 2010 Aug. 4. doi: 10.1155/2010/910686, Pharmacological and Toxicological Profile of Silver as an Antimicrobial Agent in Medical Devices. Alan B. G. Lansdown *

(10) Int J Mol Sci. 2016 Sep 13;17(9):1534. doi: 10.3390/ijms17091534. Silver Nanoparticles: Synthesis, Characterization, Properties, Applications, and Therapeutic Approaches. Xi-Feng Zhang , Zhi-Guo Liu, Wei Shen , Sangiliyandi Gurunathan 

(11) J Altern Complement Med. 2013 Mar;19(3):224-31. doi: 10.1089/acm.2011.0681. Epub 2012 Sep 27. Spectrum of antimicrobial activity associated with ionic colloidal silver

Kira Morrill 1, Kathleen May, Daniel Leek, Nicole Langland, La Deana Jeane, Jose Ventura, Corey Skubisz, Sean Scherer, Eric Lopez, Ephraim Crocker, Rachel Peters, John Oertle, Krystine Nguyen, Scott Just, Michael Orian, Meaghan Humphrey, David Payne, Bertram Jacobs, Robert Waters, Jeffrey Langland

Επιστημονική ομάδα της Ορθομοριακής Κοινωνίας