Άθληση Και Σωστή Ενυδάτωση

Του Γιώργου Μηνούδη – Συμβούλου Ορθομοριακής Διατροφικής Ιατρικής

Πολλοί αθλητές και αθλήτριες υποφέρουν συχνά από μυοσκελετικούς πόνους, τραυματίζονται εύκολα, αργούν να αναρρώσουν από ιώσεις και λοιμώξεις και ενίοτε πάσχουν από έλλειψη ενέργειας ή κινήτρου για να συνεχίσουν ή για να βελτιώσουν την προπόνησή τους. Αν πιέσουν τον εαυτό τους να κάνουν «το σωστό» ίσως παρατηρήσουν ότι συχνά χρειάζεται να αυξήσουν τον χρόνο και την προσπάθεια για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους, οι οποίες συχνά μειώνονται.

Αυτές είναι οι σχετικά «αθώες» επιπτώσεις του Συνδρόμου Αθλητικής Εξάντλησης. Οι πιο σοβαρές επιπτώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν ψυχικές διαταραχές, κατάθλιψη, υπογονιμότητα σε άντρες και γυναίκες, διαταραχή της εμμήνου ρύσεως στις γυναίκες, πρόωρη γήρανση και εκφυλιστικές παθήσεις, ειδικά όταν ο αθλητής ή η αθλήτρια αποσύρονται από το άθλημα. Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις αιφνιδίων θανάτων από ανεύρυσμα, έμφραγμα, εγκεφαλικό και δυστυχώς σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και εμφάνιση νεοπλασιών. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά και τι είναι το Σύνδρομο Αθλητικής Εξάντλησης;

To άτομο που αθλείται και ειδικά όταν αθλείται εντατικά ή στοχεύει στον πρωταθλητισμό, έχει αυξημένες ανάγκες σωστής θρέψης του οργανισμού, πολύ περισσότερο από ένα άτομο που δεν αθλείται. Δυστυχώς όμως επειδή ζούμε στην εποχή της παραπληροφόρησης τα άτομα που αθλούνται όχι μόνο δεν θρέφονται σωστά, αλλά σε πολλές περιπτώσεις στην προσπάθεια τους να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους φθείρουν την υγεία τους ανεπανόρθωτα. Και εδώ δεν αναφέρομαι μόνο στα αναβολικά και στα φάρμακα «βελτίωσης» της αθλητικής επίδοσης, αλλά κυρίως στις βιο-οξειδωτικές τροφές, «ενεργειακές» μπάρες, πρωτεϊνούχα σκευάσματα και συμπληρώματα διατροφής τα οποία όχι μόνο δεν είναι βιοδιαθέσιμα σε κυτταρικό επίπεδο, αλλά τα έκδοχα που περιέχουν είναι τοξικά και αλλεργιογόνα.

Το πιο σημαντικό από όλα όμως είναι ένα στοιχείο που αποτελεί το θεμέλιο της υγείας του οργανισμού και το οποίο δυστυχώς κανείς σήμερα δεν έχει εκτιμήσει αρκετά: Το νερό.

Το σώμα μας είναι πάνω από 70% νερό. Τα οστά 22%, το νευρομυϊκό σύστημα 75%, οι νεφροί 83%, το ήπαρ 86%, το αίμα 92% και ο εγκέφαλος 80%. Καμία βιολογική η βιοχημική αντίδραση στο σώμα δεν γίνεται στο κενό. Χρειάζεται αρκετό και καλό νερό. Ποιό όμως είναι αυτό;

Οι περισσότεροι αθλητές έχουν πέσει στην παγίδα κατανάλωσης προϊόντων «τεχνο-ενυδάτωσης» με βαρύγδουπους τίτλους όπως «ισοτονικά», «ενεργειακά», «ηλεκτρολυτικά» και ότι άλλο συλλάβει η φαντασία του πωλητή. Στην πραγματικότητα πολλά από αυτά είναι υγρά που αποτελούνται από «νεκρό» νερό μαζί με συντηρητικά, τεχνητές χρωστικές ουσίες, ζάχαρη και πρόσθετα. Τα υπόλοιπα μπορεί να είναι σχετικά πιο προσεγμένα, αλλά και πάλι είναι «νεκρό» νερό. Τι σημαίνει αυτό;

Όλοι οι ιστοί και τα όργανα του σώματος αποτελούνται από κύτταρα, τα οποία περιέχουν ουσιαστικά νερό και θρεπτικά στοιχεία. Το νερό αυτό πρέπει να έχει συγκεκριμένο μοριακό βάρος, p-H, ηλεκτρικό φορτίο και ηλεκτρομαγνητικό πεδίο. Πρέπει επίσης να είναι καθαρό, χωρίς υποπροϊόντα χλωρίωσης που είναι καρκινογόνες ουσίες, παθογόνα, δισφαινόλες-Β και ξενοοιστρογόνα που διαχέονται από τα πλαστικά μπουκάλια, σκουριά και βαρέα μέταλλα. Επίσης, να είναι «ενεργοποιημένο» και να περιέχει φυσικούς ηλεκτρολύτες. Μόνο τότε τα κύτταρα μπορούν να παράξουν ενέργεια και να συνθέσουν ορμόνες, νευροδιαβιβαστές, πεπτίδια και πρωτεΐνες, αντι-οξειδωτικά ένζυμα και να επιτελέσουν όλες τις βιοχημικές και βιολογικές λειτουργίες για ανανέωση των ιστών, των οργάνων και του νευρο-μυϊκού συστήματος. Αυτό το «ζωντανό» ή «ενεργοποιημένο» νερό είναι μόνο το καθαρό νερό μίας καλής βουνίσιας πηγής που έχει εμπλουτιστεί με χρήσιμα για τον οργανισμό ιχνοστοιχεία μέσα από τα πετρώματα που έχει περάσει. Από την στιγμή που το νερό θα εμφιαλωθεί αρχίζει να χάνει την ενέργειά του και μέχρι να φτάσει στους καταναλωτές – μετά ίσως και από μήνες και ειδικά μέσα σε πλαστικά μπουκάλια – είναι «νεκρό».

Με αυτό το ζωντανό και ενεργοποιημένο νερό αναπτύχθηκε ο άνθρωπος εδώ και εκατομμύρια χρόνια και όχι με «ισοτονικά» και «τεχνο-υγρά». Για αυτό το νερό διψούν τα κύτταρα του οργανισμού και για αυτό όταν πίνουμε νερό βουνίσιας πηγής θέλουμε να πιούμε πολύ, αισθανόμαστε πιο ανάλαφροι, γεμάτοι ενέργεια, χωνεύουμε καλύτερα και κοιμόμαστε πιο ανάλαφρα. Αυτό το νερό έχει την σωστή -ορθή μοριακή δομή και ονομάζεται «ορθομοριακό». Το νερό της ύδρευσης έχει τα γνωστά προβλήματα, το εμφιαλωμένο είναι αμφιβόλου ποιότητος και πολλών φίλτρων μπορεί να είναι καθαρό, αλλά ταυτόχρονα και «άδειο» από ωφέλιμα ιχνοστοιχεία. Ούτως ή άλλως, όπως ανέφερα ήδη, όλα αυτά είναι «νεκρά» νερά και όχι ζωντανά ή ενεργοποιημένα. Ο οργανισμός μειώνει την αίσθηση της δίψας, διότι δεν θέλει τέτοιο «νεκρό» νερό σε μεγάλες ποσότητες. Η μοριακή του δομή είναι μεγάλη και περνάει δύσκολα μέσα από τις κυτταρικές μεμβράνες για να φτάσει στο εσωτερικό του κυττάρου, ενώ αντίθετα της βουνίσιας πηγής έχει μικρότερο μοριακό βάρος και ενυδατώνει τα κύτταρα πιο εύκολα και πιο γρήγορα.

Ακόμα και αν προσπαθούμε να πιούμε αρκετό από το «νεκρό» νερό, το σώμα το αποβάλει αχρησιμοποίητο. Έτσι αρχίζει η υποκλινική αφυδάτωση με τραγικές συνέπειες μακροπρόθεσμα.
Η πιο τραγική συνέπεια για τους αθλητές είναι η κατακόρυφη αύξηση των φλεγμονών και η ταχύτατη καταστροφή ιστών, χωρίς αντίστοιχη ικανότητα αναδόμησής τους. Ένας λόγος είναι και η σημαντική αύξηση της ισταμίνης, η οποία ρυθμίζει τα σωματικά υγρά και ενεργοποιείται σε περιπτώσεις σταδιακής αφυδάτωσης. Ο κυτταρικός μεταβολισμός γλυκόζης και η οξυγόνωση των κυττάρων μειώνονται σημαντικά, αυξάνεται η συσσώρευση γαλακτικού οξέος στο νευρομυϊκό σύστημα με αποτέλεσμα επίμονους και χρόνιους μυϊκούς πόνους, αλλά και στον εγκέφαλο, όπου συν τοις άλλοις υπάρχει εκτός από τη συσσώρευση γαλακτικού οξέος, γίνεται και συσσώματωση πρωτεϊνών, και ειδικά β-αμυλοειδών, στους νευρώνες. Όλα αυτά έχουν συνδεθεί με παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος, αλτζχάιμερ, σκλήρυνση κατά πλάκας και εκφυλιστικές παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος. Σίγουρα δεν προάγουν την αθλητική επίδοση, τη δύναμη και την ταχύτητα. Η μεγάλη απόπτωση κυττάρων και η πίεση που ασκείται στο καρδιοκυκλοφορικό σύστημα έχει ως αποτέλεσμα την σημαντική αύξηση της κρεατίνης – φωσφοκινάσης (CPK) που αποτελεί δείκτη κινδύνου για επικείμενο έμφραγμα.

Η χρόνια υποκλινική αφυδάτωση ή η ενυδάτωση με μη ορθομοριακό νερό έχει ως αποτέλεσμα την διαταραχή του νευρο-ανοσο-ενδοκρινικού άξονα, με όποιες συνέπειες αυτό συνεπάγεται. Μερικές από αυτές είναι η διαταραχή των γονάδων και οι επιπτώσεις που αυτή έχει στο αναπαραγωγικό σύστημα ανδρών και γυναικών. Επίσης, μείωση της αυξητικής ορμόνης και αδυναμία σύνθεσης υγιούς μυϊκού ιστού, κατακράτηση υγρών και οιδήματα, κατάθλιψη, ζαλάδες, ιλίγγους, αποσύνθεση του κολλαγόνου και αύξηση του βιοχημικού άγχους, των επινεφρίνων και της κορτιζόλης. Ουσιαστικά δεν υπάρχει ψυχοσωματικό παθολογικό σύμπτωμα που έμμεσα ή άμεσα να μην συνδέεται με την χρόνια υποκλινική αφυδάτωση ή την ενυδάτωση με μη ορθομοριακό νερό.

Συνιστάται να πίνουμε τουλάχιστον 2-3 λίτρα ορθομοριακού νερού ημερησίως, διότι κατά τη διάρκεια του βραδινού μεταβολισμού χάνουμε ένα λίτρο και τουλάχιστον άλλο ένα μέσω της διούρησης και εφίδρωσης ημερησίως. Οι αθλητές πολύ περισσότερο. Ειδικά όταν προπονούνται πρέπει να ενυδατώνονται κάθε 20 λεπτά με κάποια μικρή ποσότητα ορθομοριακού νερού για να διατηρούν τον νευρομυϊκό τόνο σε άριστη κατάσταση. Πρέπει να πίνουμε 1-2 ποτήρια λίτρα ορθομοριακού νερού πάντα προ του γεύματος και όχι κατά την διάρκεια αυτού ή για τουλάχιστον 1 ½ με 2 ώρες μετά από αυτό για να μην επηρεάζονται τα γαστρικά οξέα.

Τέλος, όποιο πρόβλημα υγείας και αν αντιμετωπίζει κάποιος αθλητής ή αθλήτρια, πριν καταφύγει σε «εξωτικές» ή πολύπλοκες «τεχνο-ιατρικές» λύσεις, καλό είναι να κάνει το διαχρονικά αυτονόητο. Να αυξήσει σημαντικά την ενυδάτωσή του με ορθομοριακό νερό. Θα εκπλαγεί ευχάριστα με το αποτέλεσμα.

Καλή προπόνηση, υγεία και πάντα με επιτυχίες!